“Đến Kasparov còn thua học trò…”
Thật ra Đào Thiên Hải không xa lạ gì với công việc HLV. Từ 2 năm nay, anh đã đảm nhiệm vai trò dẫn dắt đội dự tuyển của TP.HCM. Anh đặc biệt mát tay với các kỳ thủ nhí, từ cô bé 14 tuổi Bạch Ngọc Thùy Dương (vô địch cá nhân nữ cờ tiêu chuẩn, Giải cờ vua vô địch đồng đội toàn quốc 2017) cho đến kiện tướng quốc tế tuổi 15 Nguyễn Anh Khôi, tất cả đều được Đào Thiên Hải nâng lên một tầm cao mới kể từ khi làm việc cùng anh. Trong đó, đặc biệt nhất là Anh Khôi, người vẫn thường chạm mặt với ông thầy Đào Thiên Hải ở những giải đấu trong nước.
Trẻ hơn, khỏe hơn, được đầu tư bài bản hơn so với một Đào Thiên Hải tự học thành tài, chuyện Anh Khôi vượt mặt người thầy danh tiếng của mình có lẽ chỉ là sớm muộn. Với Đào Thiên Hải, liệu điều đó có khiến anh cảm thấy khó xử? “Tôi nghĩ điều đó không phải là vấn đề to tát gì. Chuyện trò giỏi hơn thầy trước nay không hiếm. Giới cờ vua cũng vậy, điển hình là Kasparov với ván cờ bại trận trước Vladimir Kramnik - học trò của ông - ở trận đấu tranh ngôi vô địch thế giới năm 2000. Kasparov đã thống trị làng cờ mười mấy năm trời và bị lật đổ bởi chính học trò mình. Là thầy, tôi luôn mong mỏi có nhiều học trò vượt qua tôi, điều đó chứng tỏ làng cờ vua VN ngày càng mạnh” - Đào Thiên Hải nói.
Khao khát đó khiến kỳ thủ 39 tuổi quyết tâm mở trường dạy cờ vua mang tên anh với mong muốn tìm ra thật nhiều những Anh Khôi, Thùy Dương cho làng cờ vua TP.HCM, khai phá tiềm năng của các kỳ thủ nhí, hướng các em vào một con đường bài bản hơn so với chính thế hệ của anh nhiều năm trước đây. Nhiều năm trời thi đấu khắp thế giới cũng là cơ hội để Đào Thiên Hải tiếp xúc với những “trường phái Nga”, “trường phái Đức”… trong làng cờ vua. Vì vậy, việc có thể xuất hiện khái niệm “trường phái Việt” ở tương lai trong làng cờ vua thế giới trở thành một giấc mơ của anh.
Người thầy tận tâm
“Đại kiện tướng cờ vua cũng như tiến sĩ khoa học”, đó là cách nhiều người vẫn ví von về trình độ của những người chơi cờ, một môn thể thao trí tuệ. Với chừng đó đam mê, chất xám cùng khả năng tư duy, sự tập trung, nỗ lực, ắt hẳn những kỳ thủ xuất sắc nếu chọn cho mình con đường học thuật cũng chẳng kém gì ai. Những ai từng gặp qua Đào Thiên Hải cũng sẽ ấn tượng với vẻ ngoài trí thức, điềm đạm như một giảng viên của anh. Việc dạy cờ vua với kỳ thủ quê Đồng Tháp vì thế không hẳn tạo ra nhiều thách thức hơn so với con đường thi đấu.
“Nếu là VĐV, tôi sẽ chỉ phải tập trung vào ván cờ. Nhưng là một HLV, tôi còn phải nắm bắt tâm lý của học trò, làm việc được với phụ huynh các em, đặc biệt những em đang trong độ tuổi dậy thì càng phức tạp. Nhưng tôi thấy cũng không có gì phức tạp lắm. Từng tiếp xúc nhiều VĐV nhí, tôi chỉ cần nói chuyện một chút là nắm bắt rõ tính cách của từng cô cậu học trò, qua đó đưa ra phương pháp huấn luyện thích hợp” - anh kể.
Tôn chỉ huấn luyện của Đào Thiên Hải cũng chính là phong cách thi đấu của anh, không o ép, gò bó, rập khuôn học trò. Thay vào đó, anh khuyến khích sự sáng tạo, khả năng tư duy của trẻ em đang tuổi khôn, tuổi lớn. Đào Thiên Hải cũng có những nguyên tắc của riêng mình, anh nói không với một số “chiêu, thủ thuật, chiến thuật lạ” trong cờ vua, thay vào đó là phương pháp đánh cờ chính thống. Anh tâm sự, có thể phương pháp huấn luyện này sẽ không giúp học trò mình sớm gặt hái kết quả trong một số trận đấu, nhưng nó sẽ hướng những đứa trẻ đến một con đường tư duy vững vàng hơn.
Lừng lẫy trên con đường thi đấu, sớm gặt hái quả ngọt với con đường huấn luyện, Đào Thiên Hải vẫn giữ thái độ khiêm tốn khi nói về bản thân, khẳng định mình không phải là một “HLV ngôi sao”. “Tôi nghĩ tên tuổi của một ông thầy cũng không quan trọng mấy khi huấn luyện đâu. Nhiều em nhỏ tuy ít tuổi nhưng thông minh, sâu sắc, chúng chỉ thực sự tôn trọng hoàn toàn thầy mình nếu chúng ta thuyết phục được chúng, chứ không phải là áp đặt” - Đào Thiên Hải nói.
Ngôi trường của những kiện tướng
Trường cờ vua Đào Thiên Hải đã sớm thu hút sự chú ý trong giới chơi cờ vì tên tuổi của những HLV như các kiện tướng Nguyễn Huỳnh Minh Huy, Trần Quốc Dũng cùng hai HLV của tuyển TP.HCM là Văn Thị Thu Hằng, Lê Bá Thành…
“Các em mới vào đăng ký sẽ phải trải qua một số bài test rồi phân định vào lớp học vừa sức. Sau một thời gian, những em nào tỏ ra có năng khiếu, đam mê đặc biệt sẽ làm việc cùng tôi. Mục đích lớn nhất của tôi khi thành lập trường là tìm kiếm thêm tài năng cho làng cờ TP.HCM” - HLV Đào Thiên Hải giải thích.
“Thật ra, sự nghiệp của một kỳ thủ trẻ tùy thuộc chủ yếu vào gia đình của các em. Người thầy như tôi rất cần sự hợp tác của các phụ huynh mới có thể giúp các em tiến xa được
Đào Thiên Hải
H.ĐĂNG - T.PHÚC